Compositie


Beginnende fotograferen plaatsen het object - dat wat ze op de foto willen hebben - vaak in het midden. Dit komt met name doordat het scherpstelgebied dan in het midden ligt. Het gevolg hiervan is dat alle objecten in het midden geplaatst zijn (centrumgericht). Toch zijn er vele andere mogelijkheden om de compositie spannender te maken. Hieronder de tips.

Werkendamse Biesbosch
Werkendamse Biesbosch

Regel van derden.

Een foto wordt spannend als het object niet in het midden maar meer naar de zijkanten geplaatst worden. Om dit goed te kunnen doen, zou je in gedachten een rooster van 3 rijen van elk 3 vakken. Het is het mooiste als het object in een vak aan één van de zijkanten zit. Een mooie bijkomstigheid is dat je een van de horizontale lijnen kunt gebruiken voor de horizon. De horizon kan je dus plaatsen op 1/3 of op 2/3 van de foto. Deze deling wordt 'De regel van derden' genoemd. Bij de horizon op 1/3 wordt meer nadruk gelegd op de lucht, terwijl bij 2/3 de nadruk valt op de voorgrond. Bekijk dus per locatie en foto waar je als fotograaf de nadruk op wilt laten vallen. Op deze manier is de foto meer gebalanceerd en natuurlijk. Let bij de horizon erop dat deze recht staat. Middels de lijntjes is dit gemakkelijk te controleren.

Hatertse en Overasseltse vennen
Hatertse en Overasseltse vennen

Scherpstellen.

Bij de meeste camera's ligt standaard het focuspunt in het midden. Dit is lastig om dan de juiste compositie te bepalen. Met name als je wilt werken met de 'regel van derden'. Je kunt dan in het midden scherpstellen, de knop half ingedrukt houden, de juiste compositie zoeken en dan doordrukken.

Toch is het ook mogelijk om het focuspunt zelf in te stellen waardoor je het scherpstelplek zelf in de hand hebt. Hierdoor is het mogelijk om het scherpte gedeelte daar te krijgen waar jij als fotograaf hem hebben wilt.

 

Belangrijk is ook de plek waar je scherpstelt. Bij landschapsfotografie kan het belangrijk zijn om de gehele foto scherp te hebben. Hierbij komt de diafragma (volgende nieuwsbrief) om de hoek kijken. Door een kleiner diafragma (groter F-getal) te kiezen, bijvoorbeeld F11 is het verloop van scherpte groter. Hier wordt dit goed uitgelegd! Door met deze diafragma scherp te stellen op de voorgrond wordt de gehele foto scherp! Dit komt door de scherpteverloop die horen bij het gekozen diafragma.

Molenstichting Land van Heusden en Altena, Uppel
Molenstichting Land van Heusden en Altena, Uppel

Dieptewerking in je compositie.

Een foto is een 2-dimensionaal beeld. Maar met enige trucjes is het mogelijk onze hersenen te doen geloven dat het beeld 3-dimensionaal is.

 

In de eerste plaats kunnen lijnen in je foto meewerken aan de dieptewerking. Met name diagonale lijnen spelen hierin een belangrijke rol. Door de lijnen, die meestal in perspectief 'weglopen' lijkt er diepte in de foto te zitten. Bij het bepalen van je compositie is het dus belangrijk dat je zoekt naar deze lijnen.

 

Soms is het niet mogelijk om een lijn en je foto te krijgen. Denk dan bijvoorbeeld aan een weiland. Om dan toch een dieptewerking te hebben kan je een opvallend object op de voorgrond plaatsen. De voorgrond is dan het eigenlijke object, de weiland zorgt voor de nodige dieptewerking. Om dit effect te verstevigen zou je een groot diafragma (klein F-getal) kunnen kiezen.

 

Scherptediepte versterkt de dieptewerking. In vaktermen heet dit: Depth of Field (DOF). Door een grote difragma (klein F-getal) komt het object 'los van de achtergrond'.

 

Ook kleur kan dieptewerking creëren. Door harde, koele kleuren op de voorgrond en zachte, warme kleuren in de achtergrond. Daarnaast is het voor elkaar plaatsen van objecten een handig middel om diepte te creëren.

Kinderdijk
Kinderdijk

Hou het simpel.

Eenvoudige foto's zijn vaak het sterkst: Less is more! De rust bepaalt de kracht. Veel elementen in de foto kunnen namelijk de aandacht wegtrekken van je hoofdobject. De kunst van het weglaten is één van de grootste wapens van een fotograaf.

 

Kom dichterbij.

Met name bij macrofotografie kan dit een sterk wapen zijn. Een bloem driekwart of beeld vullend geeft een mooi rustig beeld. Een bijkomend voordeel is dat storende elementen, als prullenbak, auto's, etc, hierdoor wegvallen.

 

Verander je gezichtspunt.

Zak een door je knieën of ga op een trap staan. Je zult merken dat het beed heel anders wordt. Experimenteer wat voor jou het mooiste is bij het onderwerp wat je wilt fotograferen.

 

Maar...

Soms moet je de regels aan je laars lappen. Durf dit te doen... Fotografie is beleving, niet het strikt opvolgen van regels. Goed of fout bestaat niet, een compositie die werkt is per definitie een goede compositie.


Deel deze pagina

FOTO VAN DE MAAND

Foto van de maand: mei 2023
Nat weiland

WIE BEN IK?

Mijn naam is Jan Koppelaar (1984) en ben vanaf 2011 een enthousiast hobbyfotograaf. In 1999 kreeg ik mijn eerste analoge spiegelreflexcamera. Vanaf 2011 ben ik steeds serieuzer mijn hobby aan het uitoefenen. Ik ben een autodidact. Dat wil zeggen dat ik de techniek mezelf heb aangeleerd door veel naar foto's van anderen te kijken, maar ook door veel foto's te maken.

Ik woon in de Alblasserwaard. Een ....

FOTO VAN HET JAAR 2022

klik voor grotere foto!
Een deken van mist